admin Jeżeli chcesz profesjonalnie przygotowywać pliki graficzne do druku, musisz rozumieć, czym są palety kolorów CMYK i Pantone. Niezależnie od tego, czy drukujesz w technologii cyfrowej, stosujesz flexodruk czy druk offsetowy, możesz operować kolorami z obu palet. Dowiedz się więcej na ich temat, aby nie popełniać błędów w projektowaniu i uniknąć przykrych niespodzianek w druku.
Paleta CMYK: cztery kolory i nieskończona liczba kombinacji
Nazwa palety CMYK jest skrótem od angielskich nazw kolorów: Cyan, Magenta, Yellow i Black (inaczej określany jako Key colour). Są to tzw. barwy procesowe. Nazwa ta podkreśla fakt, że w procesie mieszania czterech podstawowych barw można stworzyć praktycznie każdy potrzebny kolor. Przykładowo: 100% Y + 100% M pozwala uzyskać kolor czerwony, 100% Y + 100% C daje zielony, a 100% C + 100% M niebieski. Niezależnie od zastosowanej kombinacji nie da się uzyskać koloru białego. Biel jest najczęściej kolorem materiału użytego do druku, który nie został pokryty farbą.
Kolorom procesowym z palety CMYK odpowiadają cztery farby drukarskie lub atramenty cyfrowe. Nowoczesne wielkoformatowe drukarki cyfrowe rozszerzają ten zestaw o cztery dodatkowe pozycje: jasny cyjan, jasną magentę, tusz biały oraz transparentny lakier. Dodanie tuszu lub farby w kolorze białym rozwiązuje problem z uzyskaniem bieli na materiałach kolorowych i transparentnych (np. na przezroczystych foliach). Z kolei lakier pozwala w subtelny sposób wyróżnić najistotniejsze obszary wydruku: zdjęcia, tytuły tekstów, wybrane elementy grafiki etc.
Innym problemem, związanym z drukiem przy użyciu barw procesowych, jest uzyskanie tzw. głębokiej czerni. Jeżeli zastosujesz pełny Key colour (100% K), uzyskasz czerń lekko wypłowiałą, z szarawym odcieniem. Aby czerń była naprawdę czarna, należy zastosować odpowiednią kombinację wszystkich kolorów procesowych, np. 40% C, 30% M, 30% Y i 100% K. Proporcje należy dobrać do konkretnej maszyny drukującej. Natomiast teksty (czarna czcionka) należy zawsze drukować w ustawieniu 100% K.
Ponad 2000 kolorów Pantone
Nazwa Pantone pochodzi od nazwy amerykańskiego przedsiębiorstwa z branży poligraficznej, które opracowało tę paletę kolorów. Obecnie w skład palety Pantone wchodzi ponad 2000 jednolitych kolorów. Nie powstają w wyniku nakładania na siebie kolorów procesowych, lecz są gotowym do użycia barwnikiem (farbą drukarską). Najważniejszą zaletą korzystania z gotowych kolorów Pantone jest pełna powtarzalność efektu. Kolor zawsze jest taki sam: niezależnie od maszyny drukującej i kompetencji drukarzy.
Ekspert z firmy FUJIFILM Sericol zwraca uwagę na fakt, że w palecie Pantone znajdują się kolory, których nie da się wytworzyć z barw procesowych: – „Chodzi o kolory metaliczne, np. srebrny i złoty, których nie da się uzyskać z czterech podstawowych barw palety CMYK. Ponadto odtworzenie jakiegokolwiek wiernego odpowiednika koloru Pantone wymaga zazwyczaj wielu prób i eksperymentowania z nasyceniem barw procesowych. Dlatego w sytuacjach, gdy priorytetem jest zachowanie niezmiennego koloru, np. w logo firmy, należy użyć koloru z palety Pantone. Jest to rozwiązanie droższe, lecz pozwala uniknąć przykrych niespodzianek”.
Czy można drukować w skali RGB?
Na zakończenie warto wspomnieć o trzeciej niezwykle istotnej palecie kolorów, którą jest RGB, czyli Red, Green, Blue. Podobnie jak w przypadku palety CMYK również mieszanie barw RGB pozwala uzyskać wszystkie potrzebne kolory. Różnica polega na tym, że połączenie R+G+B nie daje czerni, lecz kolor biały. Wynika to stąd, że barwy w palecie RGB powstają w wyniku łączenia wiązek światła o różnych kolorach, a nie farb.
Skala RGB jest stosowana w urządzeniach do analizy i wyświetlania obrazu: aparatach cyfrowych, skanerach, monitorach komputerowych. Na każdym urządzeniu kolory podstawowe i pochodne mogą prezentować się nieco inaczej. Kolor o tej samej wartości (określonym procentowo udziale trzech barw składowych) może inaczej wyglądać na ekranie monitora biurkowego, inaczej na profesjonalnym monitorze graficznym, a jeszcze inaczej na tablecie czy ekranie smartfona. Dlatego przed wysłaniem projektu graficznego do druku należy skonwertować kolory RGB do CMYK. Jeżeli korzystasz z odpowiednio skalibrowanego monitora, to po konwersji pozwoli on zobaczyć kolory zbliżone do tych, które pojawią się na gotowych wydrukach.
Pamiętaj jednak, że nawet najdoskonalsza kalibracja nie daje w 100% dokładnego odwzorowania. Ostatecznym i całkowicie pewnym potwierdzeniem zgodności projektu z gotowym wydrukiem jest wydruk próbny. Możliwość szybkiej korekty kolorów daje tylko technologia cyfrowa. Przy innych rodzajach druku, np. offsecie lub fleksografii, jest to bardzo trudne i kosztowne: może wiązać się z koniecznością ponownego przygotowania form drukowych.
