admin Ciekawą dziedziną gospodarki i stosunkowo nową na polskim gruncie są spółdzielnie socjalne, nazywane również przedsiębiorstwami społecznymi. Tworzenie takich instytucji jest jednocześnie formą pomocy dla osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Toteż jej członkami zostają między innymi:
– bezrobotni;
– bezdomni;
– opuszczający więzienie;
– uzależnieni na przykład od narkotyków lub alkoholu (po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej);
– chorzy psychicznie (w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego)
– uchodźcy realizujący indywidualny program integracji;
– osoby niepełnosprawne.
Mimo to, by założyć spółdzielnię socjalną osoby te muszą mieć pełną zdolnością do czynności prawnych i ich liczba nie może przekraczać 50 proc. ogólnej liczby członków założycieli.
Według przepisów spółdzielnia socjalna nie może być założona przez mniej niż 5 osób i nie więcej niż 50. Członkami spółdzielni socjalnej mogą zostać również osoby w niej zatrudnione dłużej niż 12 miesięcy.
Spółdzielnia socjalna powinna być zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Rejestracja nie jest skomplikowana – jednym z warunków rejestracji jest przedłożenie podpisanego statutu.
Podobnie jak w przypadkach innych rodzajów spółdzielni najważniejszym organem zarządzającym spółdzielnią socjalną jest walne zgromadzenie, które powołuje zarząd. W przypadku gdy spółdzielnia zrzesza więcej niż 15 osób, konieczne jest powołanie rady nadzorczej.
Spółdzielnia socjalna może prowadzić działalność gospodarczą o szerokim zakresie. Może też tworzyć spółki i fundacje, a także być członkiem organizacji pozarządowych. Spółdzielnie socjalne mogą pełnić działalność organizacji pożytku publicznego, jednak nie mogą mieć statusu organizacji pożytku publicznego. Mogą za to korzystać ze środków publicznych stając na przykład do konkursów ofert.
W praktyce każda spółdzielnia socjalna zobowiązana jest do prowadzenia pełnej księgowości, choć nowelizacja ustawy z 2009 roku niby wprowadziła możliwość prowadzenie niepełnej) o ile dochody za rok ubiegły nie przekroczyły 1,2 mln euro) to i tak nie ma do tego przepisów wykonawczych.
W spółdzielni socjalnej obowiązuje zakaz dystrybucji zysku między członków. Nadwyżka bilansowa nie może też być przeznaczana na zwiększenie funduszu udziałowego członków. Na co mogą być wydane takie środki wskazuje ustawa. Członkowie spółdzielni nie odpowiadają osobiście za jej zobowiązania, w pokrywaniu ewentualnych strat uczestniczą do wysokości swoich udziałów. Kondycję finansową i jej status można sprawdzić w większości wywiadowni gospodarczych, np. https://www.cribis.pl/
